Tết Đoan Ngọ là một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng của người Việt. Nếu như bạn muốn tìm hiểu về ý nghĩa nguồn gốc của ngày lễ này thì hãy tham khảo bài viết của xosochuan.net nhé.
Nguồn gốc, ý nghĩa ngày Tết Đoan Ngọ.
Tết đoan ngọ hay còn được gọi là tết đoan Dương được diễn ra vào giờ Ngọ, ngày mùng 5 tháng 5 Âm lịch hằng năm. Đây là một ngày tết truyền thống tại 1 số đất nước Đông Á như Việt Nam, Triều Tiên, Đài Loan, Nhật Bản và Trung Quốc. “Đoan” có nghĩa là khai mạc, “Ngọ” là khoảng thời gian trong khoảng 11 giờ sáng tới một giờ chiều, ăn tết đoan ngũ là ăn vào buổi trưa. Đoan Dương tức thị khi mặt trời bắt đầu ngắn nhất, ở gần trời đất nhất. Ở Việt Nam, tết đoan Dương còn được gọi có cái tên tương đối dân dã đó chính là “tết giết sâu bọ”. Hiểu đơn giản, đây chính là ngày khởi động bắt côn trùng, xoá sổ bớt các loài sâu bệnh gây hại cho cây trồng.
Nguồn gốc ngày này là một ngày sau lúc thu hoạch, nông dân ăn mừng vì trúng mùa nhưng sâu bọ năm ấy lại kéo dày ăn mất cây trái, thực phẩm đã thu hoạch. Mọi người đau đầu không biết làm thế nào để có thể giải được nạn côn trùng này, trùng hợp với một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân. Ông chỉ cho quần chúng mỗi nhà lập 1 đàn cúng gồm đơn thuần có bánh tro, trái cây, sau đấy ra trước nhà mình chuyển động thể dục. nhân dân làm theo chỉ một khi sau, sâu bọ đàn lũ té ngã rã rượi. Lão ông còn bảo thêm: côn trùng hằng năm vào ngày này rất hung hăng, mỗi năm vào đúng ngày này cứ khiến theo những gì ta đã dặn thì sẽ trị được chúng. quần chúng biết ơn định lạy tạ thì ông lão đã đi đâu mất. Để hoài tưởng việc này, quần chúng đặt cho ngày này là ngày “Tết diệt sâu bọ”, người khác gọi nó là “Tết đoan ngọ” vì giờ cúng thường vào giữa giờ Ngọ.
Tết Đoan Ngọ ăn gì?
Theo truyền thống của từng miền, vào ngày này, ngoài hoa quả, những món ăn cũng khác nhau. Tại Hà Nội và 1 số vùng của miền Bắc thường ăn rượu nếp, đặc biệt là rượu gạo cẩm, là món chẳng thể thiếu. Người ta cho rằng, bộ phận tiêu hoá của con người thường có các mẫu ký sinh gây hại và chúng nằm sâu trong bụng nên chẳng hề lúc nào cũng diệt được. Duy có ngày mồng 5/5 (âm lịch), các loại ký sinh này thường ngoi lên, con người có thể ăn thức ăn, hoa quả vị chua, chát và nhất là rượu nếp, có thể loại bỏ chúng.
Theo tâm linh, rượu nếp được ăn ngay khi vừa ngủ dậy thì rất hiệu nghiệm. Rượu này chủ yếu là xôi còn nguyên hạt lên men, còn gọi là “cái”. Người dân thường sử dụng những loại gạo nếp trắng và cẩm đồ thành xôi, để nguội rồi rắc men, ủ trong ba ngày.
Cơm rượu miền Trung: Cơm rượu được làm từ lên men cựu truyền. Đây là món tráng miệng, lại giúp dễ tiêu hóa nên đã được nhiều gia đình miền Trung tự chế biến trong bữa ăn. Cơm rượu nếp miền Trung thường có hình dạng vuông vức.
Cơm rượu nếp miền Nam: Ở những tỉnh miền Nam, cơm rượu nếp được gọi là cơm rượu. Cơm rượu không để rời mà viên thành từng viên tròn trước khi ủ. Món cơm rượu ở miền Nam thường có nước tiết ra và cũng được pha thêm nước đường, rất ngon nếu ăn kèm với xôi vò giống như món xôi chè ở miền Bắc.
Hơn nữa, theo truyền thống của người miền trong, bánh tro, thịt vịt cũng là một thứ chẳng thể thiếu cho ngày lễ này.
Cúng Tết đoan ngọ gồm những gì?
Cúng Tết đoan dương gồm 2 phần là lễ cúng gia tiên và lễ cúng ngoài trời. Mâm cúng có thể làm chay hoặc mặn dựa theo điều kiện kinh tế của gia chủ. Cụ thể:
Lễ gia tiên
Mâm cúng gồm:
- 1 mâm cơm chay
- Những loại bánh chay, xôi chay
- Mâm hoa quả ngũ sắc với đủ năm vị là, cay, chua, đắng, mặn, ngọt
- 9 bông hoa đồng bạc đỏ cài lên mâm hoa quả
- Ba chén rượu ba màu trắng, đỏ, vàng, trong rượu sở hữu pha một chút hùng hoàng
- Ba chén nước trà ba hương vị khác nhau, cùng vàng thuyền, vàng thỏi, vàng lá
- Có thể mua một ít tiền âm phủ
Lễ cầu xin Ngọc Hoàng Đại Đế và Thần Tiên
- Chuẩn bị đàn lễ được cúng ngoài trời, được đặt quay mặt về hướng Nam.
- Bàn lễ trải một tấm vải đỏ rộng
- Các dòng bánh chay, 1 mâm xôi
- Mâm hoa quả ngũ sắc với đủ năm vị là, cay, chua, đắng, mặn, ngọt.
- 9 bông hoa đồng tiền đỏ cài lên mâm hoa quả.
- 5 chén rượu năm màu trắng, đỏ, vàng, xanh, đen. Trong rượu có pha một chút hùng hoàng.
- 5 chén nước trà năm hương vị khác nhau, cùng vàng thuyền, vàng thỏi, vàng lá.
- Một loại lọng đỏ với viền vàng.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về tết đoan ngọ, hy vọng rằng qua đây gia chủ đã có được những thông tin bổ ích rồi nhé.
